Projectverhalen

Een bericht uit de bergen over respect voor alle soorten leven

Een bericht uit de bergen over respect voor alle soorten leven

Alicia en Phillippe zijn boeren en herders op een kleine boerderij in het hart van de Maritieme Alpen. Hun levensritme wordt bepaald door de zorg voor hun kudde en - soms -  hun kinderen. Maar wat zou hun dagelijks leven in de wilde en magische natuur zijn zonder hun trouwe metgezellen: hun honden? Wie zou de kudde beter kunnen helpen leiden en beschermen tegen roofdieren dan hun canine compagnons? En hoe zou het echtpaar in harmonie kunnen leven met de wildernis zonder hun viervoetige medeherders?

We spraken Alicia en Philippe over hun leven, hun werk en hun respect voor de natuur.

1.Wat betekent harmonie met de natuur voor jullie in het dagelijks leven?Harmonie met de natuur betekent voor ons in de eerste plaats respect, voor het geheel, met alle voordelen en tegenslagen. Zonder de natuur is de mens niets. Dat komt terug in ons werk, in ons leven. Het is een levensfilosofie.We gebruiken dagelijks alleen producten van organische landbouw. We beperken ons afval zo veel mogelijk. Sorteren, recyclen, composteren. We proberen minder maar beter te consumeren.Ons organische bedrijf is dit jaar gecertificeerd als « Nature et Progrès » (Natuur en Voortuitgang). Daar valt ook respect voor dieren onder. Ons vee krijgt homeopathische geneesmiddelen. Dat beperkt de verspreiding van bijproducten in de natuur. Onze  schapen grazen en bemesten zonder vervuiling.Op 1200 meter hoogte is de winter hier lang, maar onze dieren gaan zo lang mogelijk naar buiten. Als het niet langer kan, krijgen ze hooi. De paarden krijgen nog aanvullende voeding, zonder granen. Zo beperken we de impact van onze kudde op menselijke voedselbronnen. Alleen de kippen krijgen granen, die kunnen niet zonder.We hebben ook voor steviger soorten gekozen die minder kwetsbaar zijn en helemaal zijn aangepast aan deze omgeving.Onze dieren even in harmonie met de natuur en hun eigen natuur. Onze schapen, geiten, koeien en paarden leven in kuddes en grazen zo veel ze kunnen.
2.Wat zijn de uitdagingen voor landbouw in een regio met wolven?De wolf, de beer en de lynx vormen een nieuwe uitdaging. Sinds de Tweede Wereldoorlog is landbouw opgeofferd aan de industrie. De wereldwijde markt is niet goed voor de wereld. Frankrijk kan niet met de productie lam uit Nieuw Zeeland en rundvleesuit Argentinie en straks Canada concurreren.Grore roofdieren vormen een nieuwe uitdagingin een systeem waar alles snel moet en boeren vaak mulitasken.Kleine kuddes zoals de onze worden het minst bedreigd in gebieden waar boeren nog echt herders zijn. Met kuddes van meer dan tweeduizend dieren is dat anders.De herders moesten hun werk opnieuw leren, met beschermende herdershonden. De tijdsinvesteringen zijn niet altijd makkelijk. En niet alle herders, en ook niet alle toeristen, hebben affiniteit met honden. Dus dat geeft wel eens lastige situaties.Om te kunnen leven van onze producten moeten we onze producten ook opnieuw leren waarderen en aanprijzen. Boerenmarkten en verenigingen helpen daar enorm bij. Voor sommige boeren is dat wennen.
3.Wat kan je doen om een kudde te beschermen tegen een roedel wolven? We leven temidden van de natuur, bergen en wilde dieren. Een zomer hebben we een deel van onze geitenkudde verloren aan de wolven. Dat kwam voor een deel omdat de honden niet goed getraind waren. Nu hebben we onze methoden herzien.We houden onze kudde nu voortdurend in de gaten. En we zijn van twee naar zes bewakende herdershonden gegaan. De roedel wolven in ons gebied bestaat ook uit vijf of zes wolven. Onze dieren gaan elke avond terug naar de schapenkooi.Onze honden zijn zo effectief omdat ze samenwerken: samen leven en samen werken. In feite vormen ze ook een roedel. We hebben ook nog vier gewone herdershonden. De honden zijn essentieel voor de bescherming van ons vee. Met een kudde van minder dan 150 dieren kan dat.Toen we hier kwamen wisten we dat er wolven waren. We passen ons er dus op aan. Maar het blijft opletten, want wolven zijn zeer intelligent. 4.Wat zijn de voor- en nadelen van deze herderhonden?Je moet deze honden niet als simpel instrument zien. Het zijn onze medespelers. We hebben groot vertrouwen in hun vaardigheden. Het zijn mijn zintuigen. Ze slaan alarm en jagen roofdieren weg die te dichtbij komen.Grootste nadeel zijn de kosten. Daar krijgen we 815 euro per jaar subsidie voor. Maar dat dekt de kosten van hun voeding niet. Een ander nadeel is de interactie met mensen. Dat kan soms lastig zijn. Verder jagen ze soms zelf en doden ze kleine dieren. Het voordeel daarvan is dat de wolven ze daardoor als hun kleine soortgenoten zien.
5.Zijn de herdershonden een gevaar, zoals mensen vaak denken?Ook een hond als huisdier kan gevaarlijk zijn. Of zelfs een schaap! Met levende wezens moet je altijd oppassen in bepaalde situaties. We moeten een totaalvisie op waakhonden hebben. Juist een gebrek aan respect voor de aard van de dieren kan ze gevaarlijk maken.Onze honden zien veel mensen elke zomer. Veertien blaffende honden maken veel indruk, maar we hebben nooit problemen gehad met onze herdershonden.Training is van groot belang voor alle dieren waarmee we leven, ook voor de paarden, schapen, geiten en koeien. Er moet wederkerigheid zijn, wederzijds respect. Dat moet groeien.Mijn honden gehoorzamen niet elk woord, maar ze hebben een basiskennis. Ze hebben altijd mensen om zich heen gehad, leven in groepen en kennen de codes. En ze ontwikkelen zich. Het zijn echte compagnons. 6.Wat adviseer je boeren die je voorbeeld willen volgen?Het enige dat ik kan zeggen is: respecteer je hond. Geef hem de tijd te leren. Onze hond Leche wachtte zes maanden tot ze met de kudde meeging. Nu is ze een perfecte beschermhond!Samenleven is mogelijk en noodzakelijk. We moeten zorgen dat het kan en vooruitkijken.